«Муниципальное казенное общеобразовательное
учреждение
«Средняя общеобразовательная школа им. В.Х. Кагазежева
с.п. Псынабо»

«Рассмотрено»

«Согласовано»

«Утверждаю»

Руководитель МО

Заместитель директора

гуманитарного цикла

по УВР

Директор МКОУ СОШ
с.п.Псынабо

_______/ А.М.Шомахова /

_______/Р.Б.Шугушхова /

_________/И.Х.Теувова/

Приказ № 111

Протокол № 1

от 28.08.2021

от 27.08.2021

Рабочая программа

Предмет
Класс
Учебный год
ФИО учителя

Кабардиночеркесский язык
10-11
2021-2022
Индарокова Р.В

1.10-11классхэм щеджэ еджак1уэхэмадыгэ-шэрджэсыбзэмк1э ягъуэтын
хуей щ1эныгъэмрэ есэныгъэхэмрэ.
Тэмэму псэлъэнымк1и, тхэнымк1и, абы хуэдэ дыдэу гъэхуауэ
къеджэнымк1и еджак1уэхэм я1э есэныгъэхэр егъэф1эк1уэн; я бзэр
тэмэму яухуэфу, дэтхэнэ псалъэри егупсысауэ къагъэсэбэпыфу егъэсэн;
еджак1уэхэм етын фонетикэм, лексикэм, псалъэ къэхъук1эм,
грамматикэм, стилистикэм теухуауэ щ1эныгъэ пыухык1ахэр,иджырей
бзэщ1эныгъэм щыщу гуры1уэныгъэ тынш дыдэхэр,обществэм, гъащ1эм
бзэм щи1э мыхьэнэшхуэр, абы и зыужьык1эр;еджак1уэхэм я логическэ
гупсысэк1эм зиужьынымк1э дэ1эпыкъуэгъу яхуэхъун; еджак1уэхэр
ц1ыхугъэм, гущ1эгъулыуэ щытыным, я лъэпкъымрэ абы и хабзэхэмрэ
къыщхьэщыжыным, яхъумэжыным хуэгъэсэн.
Программэм къызэщ1иубыдэ сыхьэт 35 ипкъ итк1э материал иджхэм 1011классым щ1эс, балигъып1э иувэ ныбжьыщ1эм езы еджак1уэр куууэ
игъэгупсысэу, и гукъэк1ыр тэмэму и псэлъэгъум и деж нихьэсыфу, абы
щыгъуэми нихьэс къудейк1э зэф1эмык1ыу, а и псэлъэгъуэр зэхэщ1ык1к1э,
гупсысэк1эк1э, бгъэдэлъ щ1эныгъэк1э зыхиубыдэ общественнэ гупым
елъытауэ, уеблэмэ и гупсысэр къыщи1уатэк1э зыхэхуа ц1ыху гупым, 1уэху
щытык1эм(ситуацие жыхуэт1эм, псалъэм папщ1э, гуф1эгъуэм, гузэвэгъуэм,
хъуэхъу 1энэм, утыку псэлъап1эм щитым деж, доклад щищ1ым, н.къ.)
къигъэсэбэпыпхъэ псалъэхэмрэ псэлъэк1эхэмрэ зэхэхауэ зэхигъэк1ыфын
егъэсэн хуейщ.
Еджак1уэм зэхищ1ык1ын хуейщ бзэр лъэпкъым къыдалъхуауэ, ар зы1урылъ
зэлъэпкъэгъухэм(зы унагъуэ исхэм, зы жылагъуэ дэсхэм, уеблэмэ зы хэку ис
адыгэхэм) я гурылъхэр, гурыгъу- гурыщ1эхэр ирызэхуа1уэтэф къудейк1э
зэф1эмык1ыу, бзэм и пщэ нэгъуэщ1 къалэнышхуэхэри къызэрыдэхуэр.
Апхуэдэхэщ, псалъэм папщ1э, ар, къэралыбзэ къалэн игъэзащ1эу, лъэпкъ
зэхуэмыдэхэр зэрызэгуры1уэ 1эмэпсымэу щытыныр, лъэпкъым и тхыдэр, и
хабзэ зехьэк1эр, и гупсысэк1эр, и жагъуэмрэ и щ1асэмрэ, и нэщэнэхэр, нэхъ
убгъуауэ жып1энумэ, и философиер къыхэщыныр.Абы и лъэныкъуэк1э
убгъэдыхьэмэ, XI классым адыгэбзэмк1э и программэр еджак1уэм и
акъылым, гупсысэк1эм, зэхэщ1ык1ым зиузэщ1ын папщ1э мыхьэнэ ин дыдэ
зи1э 1уэхугъуищ къызэщ1еубыдэ:
1.Псэлъэк1э и лъэныкъуэк1э еджак1уэхэм ягъуэтын хуей щ1эныгъэр.
2.Бзэщ1эныгъэ и лъэныкъуэк1э еджак1уэхэм ябгъэдэлъхьапхъэхэр.

3.Лъэпкъым и хабзэм, щэнхабзэу ехьэл1а 1уэхугъуэхэр бзэ и
лъэныкъуэк1э къэгъэлъэгъуа зэрыхъум ехьэл1ауэ еджак1уэхэм
ябгъэдэлъыпхъэ щ1эныгъэр.
2.10-класс
Къэбэрдей-шэрджэсыбзэр зэрызэхэлъымрэ абы къызэщ1иубыдэмрэ.

Хэзыгъэгъуазэ
Бзэр ц1ыхум и гупсысэр къызэри1уатэ 1эмал нэхъыщхьэщ. (Введение. Язык
как средство выражение мыслей.)
Бзэм и стилхэр
Бзэм и стилхэр. Жьэры1уатэбзэмрэ художественнэ литературэм и бзэмрэ.
Щ1эныгъэ стиль. 1уэху зэрызэрахьэ стиль. (Официально-деловой стиль.)
Публицистическэ стиль.Утыку псэлъэк1эм и нэщэнэхэр. (Публицистический
стиль). Жьэры1уатэбзэ. Жанр зэхуэмыдэхэм тету тха текстхэм я елэжьык1эр.
Адыгэбзэр урысыбзэк1э зэдзэк1ыным ехьэл1а щхьэхуэныгъэхэр Къэбэрдейшэрджэсыбзэр зыхиубыдэ бзэ лъэпкъхэр. Бзэр зы1урылъ лъэпкъым и дуней
тетык1эр, дуней еплъык1эр, и гупсысэк1эр, лъэпкъ хабзэр и бзэм
къызэрыхэщыр.Къызэрыгуэк1 псэлъэк1эр. Псэлъэк1эм и щэн нэхъыщхьэхэр.
Художественнэ литературэм и бзэр. Орфоэпие (къэпсэлъык1э) и
лъэныкъуэк1э адыгэбзэм щызек1уэ хабзэхэр. (Орфоэпия. Основные
орфоэпические нормы произношения и ударения кабардинского языка.)
«Орфоэпие (къэпсэлъык1э) и лъэныкъуэк1э адыгэбзэм щызек1уэ хабзэхэр»
Грамматикэ
Лексикэ. Псалъэм и мыхьэнэр. Нэгъуэщ1ыбзэ псалъэхэр адыгэбзэм
къыхыхьэныр.Псалъэм и зэхэлъык1э хабзэхэр. Псалъэхэм я зэк1элъыхьык1э
хабзэхэр.Псалъэухам и темэмрэ ремэмрэ. Инверсие. Сказуемэмрэ
подлежащэмрэ. Сказуемэмрэ дополненэмрэ яку дэлъ синтаксическэ
зэпхык1эр. Пкъыгъуэ пыщхьэхук1а зыхэт псалъэуха къызэрык1уэ
гъэгугъуахэмрэ псалъэуха гуэдзэ зыхэт псалъэуха зэхэлъ-зэпхахэмрэ я
ухуэк1эр. Псалъэуха гуэдзэмрэ причастнэ оборотымрэ синоним зэхуэхъуу
бзэм къызэрыщык1уэр.
Орфографие
Адыгэбзэм и орфографиер зытет принцип нэхъыщхьэхэр. Определительнэ
псалъэ зэпхахэр. Псалъэм и ехьэк1ык1эр. Хьэрфышхуэк1э къегъэжьауэ
псалъэ тхыныр. Макъ дэк1уашэ п1ыт1аит1 зэбгъэдэту узрихьэл1э псалъэхэм
я тхык1эр .Макъ дэк1уашэ у-м и ужьк1э, префикс р-м и пэк1э макъзешэ ы-м

и тхык1эр. «Макъ дэк1уашэ п1ыт1аит1 зэбгъэдэту Хьэрзешэ у и ужьк1э,
префикс р и пэк1э макъзешэ ы и тхык1эр. Псалъэ занщ1эр. Адыгэ
пунктуацэм и лъабжьэр. Тест лэжьыгъэхэр. Адыгэбзэм и пунктуацэм
къызэщ1иубыдэ хабзэ нэхъыщхьэхэр. Яджар къызэщ1эзыкъуэж урок.
ЕджакIуэхэм ябгъэдэлъ щIэныгъэр, зэфIэкIыр, есэныгъэхэр
къызэрапщытэ Iэмалхэр: четвертым и кIэухым еджакIуэхэм я зэфIэкIыр
къэпщытэныгъэ, жьэрыIуатэ, фронтальнэ жэуап тыныгъэ. Къызэрапщытэ,
словарнэ диктантхэр, грамматическэ лэжьыгъэ зигъусэ диктантхэр, тест
лэжьыгъэхэр, комплекснэу текстыр зэпкърыхыныгъэ, илъэсым и кIэм
къызэрапщытэ диктант.
Тест лэжьыгъэхэр

2.11-класс
Къэбэрдей-шэрджэсыбзэр зэрызэхэлъымрэ абы къызэщ1иубыдэмрэ.

Къэпщытэжыныгъэ
Синтаксис
Псалъэ зэпха
Псалъэуха зэхэлъымкIэ гурыIуэныгъэхэр
Псалъэуха зэхэлъыр зищIысыр. Псалъэуха къызэрыкIуэмрэ псалъэуха зэхэлъымрэ
грамматикэ и лъэныкъуэкIэ зэтехуэныгъэрэ зэщхьэщыкIыныгъэу ябгъэдэлъыр.
Псалъэуха зэхэлъ-зэгъусэхэр
Союз зиIэ псалъэуха зэхэлъ-зэгъусэхэр (зэкIэлъызыхь, зэпэщIэуэныгъэ, зыгуэш)
.Псалъэуха зэхэлъ-зэгъусэхэм нагъыщэхэр зэрыщагъэувыр.
Псалъэуха къызэрыгуэкIхэр псалъэуха зэхэлъым хуэгъэкIуэн. Псалъэуха зэхэлъзэгъусэхэр зэзыпх союз зэмылIэужьыгъуэхэмкIэ зэпхыфын. Псалъэуха зэхэлъ-зэгъусэхэр
я бзэм къыщагъэсэбэпын.
Псалъэуха зэхэлъ-зэпхахэр Псалъэуха пажэ, гуэдзэхэр. Псалъэуха гуэдзэмрэ причастнэ
оборотымрэ.Псалъэуха гуэдзэр пажэм союзхэмкIэ, союз псалъэхэмкIэ, союзсуффиксхэмкIэ епхыныгъэ. Псалъэуха пажэм хэт зыгъэлъагъуэ псалъэхэр.
Союзыншэ псалъэуха зэхэлъхэр
Союзыншэ псалъэуха зэхэлъым и Iыхьэхэм яку дэлъ зэпыщIэныгъэр (мыхьэнэкIэ).
Союзыншэ псалъэуха зэхэлъхэм нагъыщэхэр зэрыщагъэувыр.
Союзыншэ псалъэуха зэхэлъым и Iыхьэхэр мыхьэнэкIэ зэпыщIэныгъэр бзэм
къыщыгъэсэбэпыфын
.ЗэпхыкIэ зэмылIэужьыгъуэ зиIэ псалъэуха зэхэлъхэр.
ЗэпхыкIэ зэмылIэужьыгъуэ зиIэ псалъэуха зэхэлъхэр: союзкIэ,союзыншэу зэпхахэр.
Абыхэм щагъэув нагъыщэхэр.
ЗэпхыкIэ зэмылIэужьыгъуэ зиIэ псалъэуха зэхэлъхэр бзэм къыщыгъэсэбэпын
синтаксическэ синониму
Псалъэуха зэхэлъыр зэпкърыхын
.Яджахэм къытегъэзэжын.

10-нэ класс.
3 .Тематическэ план

№
п/п

Разделхэм я ц1эхэр,
темэхэр

Сыхьэт
Абы щыщу
бжыгъэр
Къызэрапщ Сочиненэу Изложенэу
псори
. диктанту

1

Хэзыгъэгъуазэ Бзэр
ц1ыхум и гупсысэр
къызэри1уатэ 1эмал
нэхъыщхьэщ..)

3

2

2

Бзэм и стилхэр

9

2

3

Изложенэ ,
творческэ
лэжьыгъэ
щ1ыгъуу
«Анэ».

13
Грамматикэ

4

Орфография

10

Псори

35

2
6

-

2

3.11-нэкласс
Тематическэ план.
Раз
д
Те
м№
1
2
3
4
5

Темэхэр
Разделхэр

Лексикэ
Фонетикэ
Орфографие
Морфологие
Синтаксис

Сыхьэ
т
бжыгъ
э
2
1
8
7
14

Къызэр.
лэжь

Бзэм
зегъэужь
н

6

Къэпщытэжыныгъэ

2

7

Псори

34

4.10-нэ класс.
Календарнэ- тематическэ план
№

Темэр

Зэман
щек1уэк1ынур
Планымк1э

1

Хэзыгъэгъуазэ Бзэр ц1ыхум и гупсысэ
къызэри1уатэ 1эмал нэхъыщхьэр

2

Зэрыщ1адзэж диктантАдэжынэ.
Щыуагъэхэм хэлэжьыхьын

3

Научнэ стиль

4

1уэху зэрызэрахьэ.
(Офиц.- деловой) стиль

5

Публицистический стиль

6

Жьэры1уатэбзэр

7

Жанр зэхуэмыдэхэм тету тха текстхэм я
елэжьык1эр. Адыгэбзэр урысыбзэк1э
зэдзэк1ыным ехьэл1а щхьэхуэныгъэхэр.

8

Къэбэрдей- шэрджэсыбзэр зыхиубыдэ бзэ
лъэпкъыр

9

Къэбэрдей- шэрджэсыбзэр зыхиубыдэ бзэ
лъэпкъыр

10

Художественнэ литературэм и бзэр.
Къызэрыгуэк1 псэлъэк1эр.

фактич

11

Орфоэпие.

12

Нэгъуэщ1ыбзэ псалъэхэр адыгэбзэм
къыхыхьэныр

13

Псалъэхэм я зэхэлъык1э хабзэхэр

14

Административнэ диктант.

15

Щыуагъэхэм елэжьын

16

Псалъэхэм я зэхэлъык1э хабзэхэр

17

Псалъэухам и темэмрэ и ремэмрэ.

18

Инверсие

19

Б/З лэжь. Изложенэ, сочиненэ щытык1э
и1эу

20

Б/З лэжь. Изложенэ, сочиненэ щытык1э
и1эу

21

Подлежащэм сказуемэр зэрек1у щ1ык1эр

22

Сказуемэмрэ дополненэмрэ

23

Псалъэуха гуэдзэмрэ причастнэ
оборотымрэ синоним зэхуххъу бзэм
къызэрыщек1уэк1ыр

24

Определительнэ псалъэ зэпхахэр

25

Псалъэм и ехьэк1ык1эр

26

Хьэрфышхуэк1э къегъэжьауэ псалъэ тхын.

27

Макъ дэк1уашэ п1ыт1ауэ т1у зэбгъэдэту
узрихьэл1э псалъэхэм я тхык1эр

28

Адыгэ пунктуацием и лъабжьэр

29

Къызэрапщытэ диктант «Инкубатор».

30

Щыуагъэхэм хэлэжьыхьыжын

31

Синтаксическэ зэпкърыхыныгъэ

32

Къэпщытэжыныгъэ

33

Къэпщытэжыныгъэ

34

Гъэ псом зэджахэм къытегъэзэжын

35

Гъэ псом яджар къэпщытэжыныгъэ

4.11-нэ класс Календарно-тематическэ план
№

Тема учебной программы

1

4
5

Псалъэм и лексическэ, грамматическэ
мыхьэнэхэр. Псалъэм и мыхьэнэ дыдэмрэ
зэдзэк1амрэ.
Омонимхэр. Синонимхэр. Антонимхэр.
Алфавитыр. Бзэм и макъхэмрэ
хьэрфхэмрэ.
Стартовэ диктант
Хьэрф й/и-хэр щатхыр

6
7

Зэпэщ1эзых ы щатхыр
Изложенэ, сочиненэ щ1ыгъуу «Анэпсэ»

8

Псалъэ лъабжьэм зэхуэдэ хьэрф
дэк1уашит1 щатхыр.

9

Псалъэр зэрызэхэтымрэ псалъэ
къэхъук1мрэ

2
3

План

10
11
12
13
14

К1эух, суффикс -у, -уэ щатхыр
Префикс зы-, зэ- щатхыр
Псалъэ ехьэк1ык1эм и хабзэхэр
Щы1эц1эхэм я тхык1эр
Административнэ диктант «Нэгумэ Шорэ»

15
16
17
18
19
20

22

Плъыфэц1эхэр къэпщытэжын
Бжыгэц1эхэм я тхык1эр
Ц1эпапщ1эхэм я тхык1эр
Глаголым и тхык1эр
Наречиехэм я тхык1эр
Б.з.(3) Сочиненэ-рассужденэ. «Ц1ыху
напэр хъумэн»
Б.з.(4) Сочиненэ-рассужденэ. «Ц1ыху
напэр хъумэн»
Псалъэуха къызэрык1уэм и синтаксис

23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34

Псалъэухам и пкъыгъуэ нэхъыщхьэхэр
Административнэ диктант
Псалъэухам и пкъыгъуэ ет1уанэхэр.
Псалъэуха зэхэлъхэр
Псалъэуха зэхэлъ-зэгъусэ
Псалъэуха зэхэлъ-зэпха
Псалъэуха зэхэлъ-зэпха
Административнэ диктант
Синтаксическэ зэпкърыхыныгъэ
Морфологическэ зэпкърыхыныгъэ
Къызэрытрагъэзэж лэжьыгъэхэр
Гъэ псом яджар къэпщытэжын

21